Mój pies ma kleszcza

Kiedy nadchodzi wiosna, a dni stają się coraz dłuższe i cieplejsze, spragnieni promieni słonecznych i kontaktu z przyrodą wybieramy się z naszym psiakiem na długie spacery do lasu, nad rzekę czy parku.  Corocznie wraz z nastaniem wiosny wraca problem kleszczy, bo stanowią one ogromne zagrożenie nie tylko dla nas, ale także naszego psa, który w tej kwestii jest od nas całkowicie zależny. Warto więc mieć przynajmniej podstawową wiedzę w zasadniczych kwestiach: jak unikać kleszczy, co zrobić, kiedy już zaatakuje i dlaczego jest tak niebezpieczny. 

Co to jest kleszcz? 
Kleszcz jest niepozornym pajęczakiem należącym do podgromady roztoczy. Długość ciała kleszcza wynosi od jednego do kilku milimetrów. Mają ryjkowaty narząd głębowaty, przystosowany do ssania krwi i płynów tkankowych, wyposażony w liczne ząbki pozwalające utrzymać się na skórze ofiary. W ślinie kleszczy znajdują się różne substancje, które przyspieszają przepływ krwi i rozszerzają naczynia krwionośne. Żerowanie kleszcza na skórze psa rozpoczyna się od wbicia w skórę i wydzielenia twardniejącej śliny, która tworzy cementową otoczkę mocującą narządy gębowe w skórze.  Po ok. 24 godzinach wydziela on drugi rodzaj śliny, zapobiegającej krzepnięciu krwi, która zawiera bakterie i pierwotniaki. Wtedy dochodzi do przeniesienia choroby. Pod wpływem śliny kleszcza dochodzi do namnożenia się krętków (czynnik chorobotwórczy) w skórze, skąd przechodzą do krwioobiegu i choroba się rozwija. Po żerowaniu kleszcz sam usuwa narządy gębowe z ciała zaatakowanego ssaka. 

Kiedy trwa sezon? 
Sezon na kleszcze rozpoczyna się z nadejściem wyższych temperatur i trwa od marca/kwietnia do października/listopada. Szczytowa aktywność trwa na przełomie maj/czerwiec oraz wrzesień/październik i uzależniona jest od uwarunkowań klimatycznych. Wilgotna i łagodna zima sprzyja rozwojowi i aktywności kleszczy. 

Gdzie występują? 

Naturalnym środowiskiem występowania kleszczy są lasy, wysokie trawy, paprocie, roślinność leśna. Najczęściej kleszcze są aktywne na obszarach przejściowych, czyli między dwoma typami roślinności, jak np. brzeg lasu graniczący z łąką, polaną, błonia nad rzeką i stawami, zagajniki z roślinami, obszary, gdzie las iglasty przechodzi w liściasty i odwrotnie, niski w wysoki. Kleszcze lubią również obszary zarośnięte paprociami, jeżynami, czarnym bzem i leszczyną. Występują także na trawie i niskich krzakach. Najczęściej wiszą na spodniej stronie źdźbeł trawy i czekają na ofiarę. 

Gdzie się wbijają? 

Ulubionym miejscem na ciele psa, gdzie kleszcze atakują, są kark, szyja, łapy i tam gdzie skóra jest cieńsza. Przy dużej aktywności  kleszcze mogą atakować praktycznie całe ciało. Dlatego po każdym spacerze należy przeglądnąć skórę psa. 

Jak pozbyć się kleszcza? 

Natychmiast po znalezieniu kleszcza należy go usunąć, najlepiej specjalnym przyrządem zaprojektowanym do usuwania kleszcza. Przed usunięciem kleszcza nie należy: smarować miejsca tłuszczem, środkami dezynfekującymi, wykręcać go, przypalać, zgniatać, bo wówczas podrażniony kleszcz nie mogąc oddychać zwróci treść pokarmową, co w znacznym stopniu zwiększy ryzyko infekcji. Kleszcza należy złapać jak najbliżej skóry i delikatnie, ale zdecydowanym ruchem pociągnąć w przeciwnym kierunku do wkłucia. Kleszcze wkręcają się prawie zawsze w prawo, wiec wyciągając należy skręcić lekko w lewo.  Może się zdarzyć, że nie wyciągniemy kleszcza w całości. Zdarza się to najczęściej wtedy, gdy rozpoczął już żerowanie, wbijając się głęboko w skórę. Pozostawiony w skórze aparat gębowy kleszcza zwiększa ryzyko infekcji. Jeśli kleszcz wbij się już bardzo głęboko, należy jak najszybciej udać się do weterynarza. Po wyjęciu kleszcza ranę należy zdezynfekować, a następnie przez kilka tygodni obserwować ranę, czy nie pojawił się rumień lub obrzęk. Przy pojawieniu się tych objawów należy niezwłocznie udać się do weterynarza.   

Dlaczego są niebezpieczne? 
Kleszcze mogą przenosić bardzo niebezpieczne dla psa wirusy, bakterie, pierwotniaki wywołujące groźne choroby: babeszjozę i boreliozę, rzadziej odkleszczowe zapalenie mózgu, tularemię i riketsjozy. 

Objawy 
Objawy babeszjozy mogą pojawić się kilka dni albo nawet tygodni po zakażeniu. Do charakterystycznych objawów babeszjozy należą: apatia ( zwierzę staje się osowiałe, nie cieszy się np. ze spacerów i innych rzeczy, które dotychczas sprawiały mu radość), brak apetytu i łaknienia, powiększenie węzłów chłonnych, wysoka gorączka, dochodząca do 40-41°C, wymioty, biegunka (często z domieszką krwi),gazy, zażółcenie lub bladość błon śluzowych jamy ustnej, problemy z oddawaniem moczu, oddawanie moczu o brązowym zabarwieniu (krwiomocz), niewydolność oddechowa i krążeniowa, zaburzenia ze strony układu nerwowego. Zazwyczaj rozwój choroby jest błyskawiczny i często mimo natychmiastowej pomocy może kończyć się śmiercią psa.  

Jak chronić psa? 
Ochrona psów przed kleszczami jest bardzo ważna. Na polskim rynku dostępne są preparaty w postaci kropli do nanoszenia na skórę, sprayu oraz obroży. Trzeba jednak wiedzieć, że większość preparatów zabija kleszcze, ale tylko te, które dokonały inwazji na zwierzę. Zanim zadziałają musi upłynąć od kilku do kilkunastu godzin. Godnym polecenia jest produkt Advantix, który nie tylko zabija kleszcze, ale także nie dopuszcza do ukąszeń.Preparat posiada działanie odstraszające kleszcze, komary i meszki zanim jeszcze ukąszą zwierzę, a te które wbiły się już w skórę zwierzęcia zostają unieszkodliwione.  W Polsce dostępna szczepionka przeciw babeszjozie o nazwie Biocan B. 

Bardzo ważne!
Najważniejsze jest jak najszybsze usunięcie kleszcza.  Ryzyko zainfekowania jest stosunkowo niskie do 48 godzin od momentu przyczepienia się kleszcza i rozpoczęcia procesu ssania krwi. Zakończenie ssania stanowi okres największego zagrożenia przenoszenia chorób. 

źródło: swiatczarnegoteriera.republika.pl, szarik.pl, wikimedia.org

Inne wpisy z tej serii:
Mój pies ma łupież
Mój pies je trawę  


Preparat na kleszcze ADVANIX i specjalny haczyk do usuwania kleszcza

do 4 kg

od 4 kg do 10 kg

od 10 do 25 kg